Galart

Galart lub też tzw. zimne nóżki to popularna w Wielkopolsce zimna przekąska, przyrządzana z nóżek wieprzowych i warzyw. Podaje się ją z octem lub sokiem z cytryny. Słowo galart pochodzi z języka niemieckiego – das Gallert, die Gallerte oznacza galaretę lub żelatynę. Słowo galart stało się częścią gwary poznańskiej. Jak podaje „Słownik gwary miejskiej Poznania” pod red. Moniki Gruchmanowej i Bogdana Walczaka (Warszawa-Poznań 1997) ma ono dwa znaczenia. Galart może oznaczać galaretę z mięsa („Dziabnął sobie sztagana asancji octowej, co miała być do galartu”, „Przyńćcie w te pyndy, bo bydzie u nas placek na młodziach, babka melona, galart, knobloszek, krzan i sosyski”) lub strach, obawę, niepewność („Jak mie szpicła, jak nie wzina berać, a ja wskok do chaty z galartem i fefram”). Potrawa przyrządzana z gotowanych nóg wieprzowych bywa nazywana również studzieniną. Taką nazwę możemy odnaleźć m.in. w książce „Kultura ludowa Wielkopolski” (Poznań 1964). W książkach kucharskich pochodzących z XIX i pocz. XX wieku galart występuje pod nazwą auszpik. Marya Leżańska w „Kucharzu wielkopolskim” (Poznań 1904) podaje przepis na auszpik z nóżek cielęcych:

„Oczyszczone nóżki odgotować z solą, odszumować, otążyć, potem włożyć włoszczyzny, korzeni i gotować dopokąd nie będą miękkie, lecz nie za nagle, żeby nie zbielały. Nóżki wyjąć, sos sklarować białkami z trochą wody, lejąc białka na letni sos i gotując na wolnym ogniu, aż będzie zupełnie klarowny. Nóżki pokrajać drobno w kostkę, włożyć w formę lub salaterkę i zalać przecedzonym sosem czyli auszpikiem. Można też na spód wlać wprzód trochę auszpiku, po zastudzeniu włożyć jarzynki powykrawane, cytrynę w plasterki krajaną, zalać znów auszpikiem i dopiero wlać z resztą auszpiku krajane nóżki. Do cielęcych nóżek dobrze jest dobrać 1 wieprzową, a będą jędrniejsze. W ten sam sposób gotuje się auszpik z wołowych lub wieprzowych nóg”.

---

Lista składników

• 3 udka z kurczaka

• 4 marchewki

• 1 pietruszka

• 1 seler

• 1/2 pora

• 1/2 puszki groszku konserwowego

• 6 łyżek żelatyny

• sół

• pieprz

Materiały:

• foremki na galaretkę

Czas wykonania:

• 1 godzina 30 minut

Poziom trudności:

• łatwy

---

Krok 1

Warzywa, kurczaka gotujemy przez około godzinę w garnku. Wyciągamy mięso oraz warzywa. Marchewkę kroimy na drobne kawałki. Z udek obieramy mięso, odkładamy na bok.

Krok 2

Z ugotowanego rosołu robimy galaretkę poprzez dodanie żelatyny- zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Następnie przygotowujemy foremki na galaretkę układając do każdej marchewkę, groszek oraz mięso. Zalewamy żelatyną i odkładamy do lodówki do zastygnięcia.I galart gotowy, możemy podawać go z octem lub cytryną, smacznego!