Żurek po Krakowsku

Nazwa Żur pochodzi od niemieckiego słowa saure, co oznacza kwaśny. Tradycja kiszenia żuru i sporządzania z niego aromatycznych zup sięga w Małopolsce XIII wieku. W biednych rodzinach jadano go dwa, a nawet trzy razy dziennie.      

Konsumpcja żuru powinna kojarzyć się nie tylko z zamożnością ludzi, z porą dnia, tygodnia, roku, ale i czasem postów przestrzeganych w religii. W okresie średniowiecza połowa roku to dni postne, w okresie nowożytnym następuję zmiana i już tylko 1/3 roku stanowiły dni postne.

Na polskiej Liście produktów tradycyjnych prowadzonej przez Minerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi znajduje się kilkanaście regionalnych potraw ze słowem „żur” lub „żurek” w nazwie w tym i żurek krakowski. Portal World Food Atlas ogłosił w dniu 30 marca 2023 roku listę najpopularniejszych zup na świecie gdzie polski żurek zajął w rankingu drugie miejsce zaraz japońskim przysmakiem zupą tonkotsu-rāmen.

Żurek krakowski to „gęsty płyn o barwie kremowej, kremowoszarej, z osadem mącznym na dnie i z widocznymi otrębami”  na bazie którego można przygotować różne zupy np. gotować go na wędzonce lub kiełbasie i podawać z ziemniakami lub jajkiem. Jako danie postne gotuje się go na wodzie z grzybami. Może też stanowić bazę do tradycyjnej zalewajki. Istotą samego żurku jest użycie w jego przygotowaniu pajdy chleba krakowskiego krakowskiego lub prądnickiego, który nada mu unikalny smak i aromat.

---

Lista składników (historyczna)

• Garście trzy mąki rżanej [żurkowej]

• kwarta wody po ugotowaniu

• chleba prądnickiego lub krakowskiego maluta pajda

• czosnku ząbek dla smaku

• garnik mąki białej [pszennej].

Materiały:

• garnek

Czas wykonania:

• 1 godzina

Poziom trudności:

• średni

---

Krok 1: Połączyć składniki w garnku

Wszystkie składniki łączymy w garnku lub słoiku i odstawiamy w ciepłe miejsce na dobę.

Krok 2: Gotowanie zupy

Z powstałego zakwasu przyrządzamy żurek, gotując go przez około godzinę na średnim ogniu. Można do niego dodać jajko lub kiełbasę wedle uznania. Smacznego!